Tuesday, 28 August 2018

कविता 2018

ताकानेही पोळला जीव इथे
दुधावर घ्यावा आळ कशाला

आपलेच बनतात पुरते वैरी
दुष्मनाला उगाच भार कशाला

मीही ओढते रेघा, काढते अक्षरे
अर्थहीन शब्दांचे घ्यावेत माग कशाला

माझ्यातून पुरता सरला नाही
अवकाळी पावसाचा राग कशाला

केलेस पुरते घायळही नाही
आता पुसावा हालहवाल कशाला

#अर्चना
वाटेला पावलं विसरावीत असं काही घडलंय
पुन्हा आरशाने हसणं सोडलंय

अंतरंगात डोकावणारं वहीचं शेवटचं पान तू
पुन्हा कोरंकरकरीत होऊन सजलंय

मनाला उभारी कशी यावी आता
स्वप्नं तुझ्या पापणीत डोळे मिटून निजलंय

जुन्याच खाणाखुणा अनोळखी भासतात
एका चेहऱ्यावरचं आपलेपण धुळीनं माखलंय

मीही अजून नाद सोडला नाही पुरता
बघते मी काहीतरी जे तू वळून लपलंय

#अर्चना

Monday, 27 August 2018

रँडम थोट्स

प्रेम मिळवणं म्हणजे नेमकं काय असतं बुवा? ती एखादी वस्तू थोडीचे की उचलून तिजोरीत ठेवावी... मग ते मिळवायचं कसं. त्याने हो म्हटलं , तिने हो म्हटलं की प्रेम मिळतं का? की त्या नात्याला एक नाव द्यावं आणि मॅरेज सर्टिफिकेटमधून जखडून टाकावं एकमेकांना? प्रेमाचं माणूस आपल्या मालकीचं व्हावं ही इच्छा म्हणजे प्रेम मिळवणं म्हणावं का? मालकी आली की त्याला किंवा तिला आपल्या तालावर नाचवणे ही सुप्त इच्छा ह्या मालकी मिळवायच्या मागे असावी का?  अनेक प्रश्नांची गुंतावळ
प्रेम ही आदिम तहान आहे... ते कुणावरही होतं आणि सुरू होतो हे प्राप्त करायचा खेळ... ते मिळालं रे मिळालं की माणूस सुखावतो , निर्धास्त होतो असं काही नसतं, मग त्याला कायम ताब्यात ठेवण्याची चिरंतन धडपड सुरू होते... त्याला किंवा तिला फक्त आपल्यापुरतं राखीव ठेवण्यासाठी संरक्षित कुंपण घातलं जातं, हे कुंपण ज्याचं त्याचं वेगवेगळे असतं. काही कुंपण अगदीच घरालगत तर काहींचे परीघ विस्तारित असतात. बिनकुंपणाचं नातं बहुतेक अजून जन्माला यायचंय. वो जो अपना था और किसीका क्यूँ है... ह्या प्रश्नानंतरची तडफड म्हणजे प्रेमाच्या दुनियेतलं सगळ्यात विदीर्ण करणारं दुःखं, ही तडफड व्यक्तिमत्त्व उद्धवस्त करणारी ठरते... ह्यातून सुखरूप तरला तो जिंकला
प्रेमाची तहान कधी पूर्ण होऊच नये ... ही तृष्णा कायम रहावी म्हणून ते कधी आपलं होऊ नये. आपलं झालं की त्यातला चार्म नाहीसा होत असावा आणि मग शिरापुरी पुढल्या घरीचा खेळ सुरू होत असावा... म्हणून तर म्हणणारे म्हणतात की 'प्रेम एकदाच होतं ही अंधश्रद्धा आहे'

---

शॉर्टकट लॉंगकट हे मिथ्या असावं... शॉर्टकट सिटीतून जातो तिकडे ट्रॅफिक फार असते ह्या कल्पनेनं बरेचजण शहराबाहेरच्या थोड्या लॉंगरूटने जातात आणि मग तिकडेच ट्रॅफिक जाम होऊन अडकून पडतात. शहरातून तुलनेनं लवकर मुक्कामी पोचतो

भ्याड हल्ला हा शब्द खूपदा ऐकतो, हल्ला करणारे भ्याड कसे असतील? ते तर शूरपणाचं लक्षण... शांतता हे सामर्थ्याचं चिन्ह आहे की नेभळट असल्याचं? हल्ला हा भ्याडच असतो कारण अटॅक इज बेस्ट डिफेन्स ह्या मानसिकतेतून तो निःशस्त्र आणि गाफील व्यक्तीवर केला जातो. शूरपणा तेव्हाच म्हणतात जेव्हा समोरचा व्यक्ती गाफील नसतो आणि समान शस्त्रे घेऊन सज्ज असतो

शांतता सामर्थ्यवान व्यक्तीला दागिन्यासारखी शोभते. नेभळट आणि भित्र्या माणसाची शांतता ही लगेच लक्षात येते. सामर्थ्यवान व्यक्तीने शक्यतो शांतच रहावे, अगदीच नाईलाज झाला तर निसटून जावे पण कधीही परत हल्ला करू नये. 

सामाजिक एकोपा टिकवणे हे बहुसंख्य असलेल्या समाजाची जबाबदारी असते. संख्येने थोडे असलेले भीतीपोटी घाबरून तरी राहतील किंवा अटॅक इज बेस्ट डिफेन्स ह्या तत्वाने वागतील

#रँडम_थोट्स

©अर्चना चंद्रसेन

Thursday, 23 August 2018

मर्द को भी दर्द होता है

आपल्या सोसायटीत किंवा आपण सध्या जगतोय त्या समाजात जे जे  वरिष्ठ आणि उत्तम मानलं जातं त्यांना तितकंच क्रीटीसाईज सुद्धा केलं जातं. ह्यात पुरुष  असणं, सुंदर असणं, श्रीमंत असणं हा अपराध किंवा गुन्हा असावा ह्यातऱ्हेनं बोललं जातं. ह्या उच्च समजल्या जाणाऱ्या लोकांना इतकं का बरं डोळ्यावर धरलं जात असेल ह्याचा विचार केला असता त्यांच्या वरिष्ठ असण्याचाच अर्थ कुणीतरी कनिष्ठ आहे आणि ते चेपले जातात हेच आहे. सगळेच थोर समजले जाणारे लोक वाईट असतात असं मी म्हणत नाही पण मेजोरीटीने ह्या लोकांच्या एकंदरच वर्तणूक आणि बॉडी लँग्वेज मध्ये स्वतःला वेगळं आणि विशेष समजणे दिसूनच येतं. सुपीरिओरिटीचा एक प्रकारचा माज अशा लोकांच्या चालण्याबोलण्यात असतोच त्यामुळे हे लोक टीकेचे धनी होतात. ह्याच सुपिरिअर लोकांमधले काही जण बिनकामाचे ह्या सगळ्या टीकेचे लक्ष्य होतात किंवा मोठेपणाच्या ह्या अवजड ओझ्याखाली दबून जातात. त्याचंच एक उदाहरण म्हणजे पुरुष असणं, पुरुष असणं म्हणजे जणूकाही पाप आहे अशातऱ्हेनं पुरुषांना लिहिलं, बोललं जातं. महिलांवर होणाऱ्या अन्याय , अत्याचाराविषयी लिहिताना समस्त पुरुषवर्ग जणूकाही बलात्कारी, जुलूमजबरदस्ती करणारा, अमानुष असा रंगवला जातो आणि नकळतपणे मी चपापुन जाते. लहानपणापासून माझ्या भोवती असणारे पुरुष असे नाहीत मग पुरुषांचं हे एकांगी रेखाटन मला खटकत जातं. माझा बाप, भाऊ, नवरा, मित्र असे जुलमी नाहीत मग सगळ्या पुरुषांना कायमच कोलत रहाणं मला तरी नाही आवडत.

पुरुषप्रधान संस्कृतीत नाही म्हटलं तरी ही मोठेपणाची ओझी पुरुषाला वहावी लागतात, मर्द को दर्द नही होता हे सगळ्यात भंपक आणि टुकार वाक्य. पुरुष असला तरी आधी तो माणूस आहे, माणूसपणाच्या सगळ्या संवेदना त्याच्याकडे असतातच. तो आनंदी होतो, दुःखी होतो, कष्टि होतो. बाई आपल्या आनंदाचं आणि दुःखाचं प्रदर्शन मनसोक्त करते, ही एकप्रकारे चैनच आहे... अशी ऐश पुरुषाला नाही करता येत. आनंद झाला तर तो त्याला एन्जॉय तरी करता येतो पण दुःखं, वेदना जाहीर करण्याचा पुरुषाचा हक्कच ही पुरुषप्रधान संस्कृती हिरावून घेते. वेदनेत, त्रासात, दुःखात ढसढसून रडणारा पुरुष म्हणजे दुर्मिळ जीव. आपल्या घरातील स्त्रियांना सांभाळणे , त्यांची काळजी घेणे, त्यांची दुःखं हलकी करताना त्यांना रडायला खांदा देणे ह्यात सहृदय पुरुष इतके जखडून जातात की त्यांच्या स्वतःच्या भावना व्यक्त करणं ते जणू विसरूनच जातात. ही दबलेली घुसमट मग त्यांना नैराश्याकडे घेऊन जाते, ह्यातूनच नशेच्या आधीन होणे उपजत असावं.

ऑफिसच्या आणि घराच्या ओढताणीत कधीतरी थकून मीही रडले आहे, मला नेहमीच प्रश्न पडतो माझ्याइतकंच थकणारे माझे सहकारी असं रडत असतील का...  स्टेशन,विमानतळावरून टाटाबायबाय करताना बायका डोळ्याला रुमाल लावताना झटकन दिसतात, आपल्या पोटचा गोळा सातासमुद्रापार पाठवताना बापाला रडू येत नसेल का... घरातील कोणी आजारी पडलं तर दवाखान्यात धावपळ करणाऱ्या पुरुषांना टचकन डोळ्यात पाणी आणावं वाटत नसेल का ... ह्या आणि अशा अनेकप्रसंगात पुरुष कमीच रडतात, समजा ते रडलेच तर लोक काय म्हणतील म्हणून लपूनछपून रडत असतील. पुरुषांचं हे मनमोकळं न रडणं व्यसन आणि इतर डिप्रेशनची कारणं आहेतच त्यापलीकडे जाऊन ही घुसमट त्यांना आत्महत्येपर्यंतही घेऊन जाते... ही पोस्ट वाचणाऱ्या तमाम पुरुषांना तुम्हीही माणूस आहात,  कुणी सुपरमॅन वगैरे नाही आहात हे सांगू इच्छिते... दुःखात आणि आनंदात तुमचं मन तुमच्या डोळ्यांवाटे मोकळं होण्यासाठी मनःपूर्वक शुभेच्छा मित्रांनो... 'मर्द को भी दर्द होता है' ही नवी म्हण आम व्हावी