आहे ते तसे राहू द्यावे

लिंपु नयेत भिंती काही
थोडेसे तडे राहू द्यावे

करावे विसर्जन त्यांचे
गाभारे रिते राहू द्यावे

सांधू नयेत दऱ्या खोऱ्या
दुरावे वरतून राहू द्यावे

मिटवू नयेत नावे धुळीतून
पुरावे अंतरात राहू द्यावे

काय कसे कधी कुठे पुसू नये
हसणे गूढ मुखी राहू द्यावे

बसावे घरट्यात आपुल्या
मिटले पंख शांत राहू द्यावे

त्या तिथे नजर रोखलेली
इशारे अबोल राहू द्यावे

©अर्चना चंद्रसेन

कुबेर वर्धापनदिन 21 जुलै 2019

काल 21 जुलै 2019 रोजी कुबेर वर्धापनदिनाचा कार्यक्रम एकाचवेळी निरनिराळ्या ठिकाणी साजरा झाला ही अत्यंत अभूतपूर्व आणि आनंददायी गोष्ट आहे. 18 जुलै 2014 ला लावलेलं रोपटं आता खूप बहरलं आहे ह्याचा सार्थ अभिमान कुबेरशी जोडल्या गेलेल्या प्रत्येकाला आहे. काल पुण्यात झालेल्या कार्यक्रमाला सलील कुलकर्णी , डॉ मनीषा आणि अभिजित सोनवणे हे दांपत्य प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थित होते. सलील कुलकर्णीना कोण ओळखत नाही, मराठी जाणणारे सगळेच जण त्यांच्या गायनाचे चाहते आहेत, सलीलजींच भाषण काल मी पहिल्यांदाच ऐकलं आणि ते उत्तम वक्तेदेखील आहेत हेही समजलं. सोशल मिडिया बद्दल त्यांना खडानखडा माहिती आहे, कानपिचक्या देत देत समोर बसलेल्या श्रोत्यांशी संवाद साधत केलेलं नर्मविनोदी शैलीतील त्यांचं भाषण मला फार आवडलं. त्यांनी सांगितलेली प्रत्येक गोष्ट मनात घर करून गेली. इथं त्यांनी सांगितलेला एक किस्सा सांगावा वाटतो, प्रवासात त्यांनी एकदा दोनतीन जणांना लिफ्ट दिली , त्यातल्याच एका बाईंनी गाडीत त्यांचा फोन आणि फेसबुक लॉगिन करायची परवानगी मागितली त्यांनी ती दिलीही. बाई खुश झाल्या, काय केलंत विचारलं तर झाडाला पाणी घालायचं राहिलं होतं ते घातलं म्हटल्या... फार्मविले गेममधल्या आभासीच शेतात शेती करून लोक खुश होतात त्याचवेळी खऱ्या शेतावर दुष्काळ असतो. आभासी फुलं फुलवण्याच्या नादात आपली खरी फुलं तर सुकत नाहीत ना? सलीलजींचा सोशल मीडिया बाबतचा अभ्यास मानायला हवा, तो कसा वापरावा ह्याचा त्यांचा अप्रोच सगळ्यांनी लक्षात ठेवावा असाच आहे.

दुसरे प्रमुख पाहुणे श्री व सौ डॉक्टर मनीषा आणि अभिजित सोनवणे ह्यांचं कार्य फारच कौतुकास्पद आहे. "हीच आमुची प्रार्थना अन हेच आमचे मागणे , माणसाने माणसाशी माणसासम वागणे" हे गीत अक्षरशः जगणारं हे जोडपं भिकाऱ्यांच्यासाठी काम करतं. वारानुसार वाटून दिलेल्या देवाच्या दारात, मशिदी आणि दर्ग्याच्या बाहेर बसलेल्या भिकाऱ्यांना औषध देणं, भीक मागणारे म्हातारे आजीआजोबा नावासहित आपले म्हणणे, तरुण मुलांना भिकेपासून रोजगार देऊन स्वतःच्या पायावर उभं करणं इतक्या मोठ्या पटलावर त्यांचं काम सुरू आहे. त्यांच्या भाषणातली त्यांची काही वाक्य कायमची मनावर कोरली गेली आहेत.
- उगाचच मजा म्हणून, काळजी / चिंतेपोटी जागतात त्याला जागरण म्हणतात आणि मनावरची धूळ झटकून अज्ञानातून जे जागे होतात त्याला जागृती म्हणतात.
- भक्त गाभाऱ्यात भीक मागतात आणि भिकारी देवाच्या दारात भीक मागतो.
- भिकाऱ्याला भीक देऊ नका, त्याला काम देऊन मदत करा.
-भीक देणं आणि मदत करणं ह्या दोन वेगळ्या गोष्टी आहेत.

पुण्यात कुबेरचा वर्धापनदिन आपल्या लौकिकाला साजेलसा दिमाखदार झाला... नियोजन समितीचे मनापासून कौतुक. कुबेरमध्ये कलागुणाची कमी नाही... सादर करणारे सगळेच एकसेएक बढकर. अनुजा रणावरेची गणेश वंदना, मनीष कानडेचं गीत सादरीकरण, स्मिता देशपांडे हिचं अभिवाचन, अरुण देशपांडे काकांचं अभिवाचन, सुवर्णा तांबोळीचं कविता सादरीकरण सगळंच बहारदार. सगळ्यात शेवटी कसायदान सादर करणारे कोण होते त्यांचं नाव नाही आठवत पण ते कसायदान एक नंबर होतं. मुग्धा आणि तनुजाने सादर केलेला संगीत शारदा मधला नाट्यप्रयोग अप्रतिम. अपर्णाने सिंथसायझरवर मस्त गाणी वाजवून माहौल जमवला. सत्याचा आयटम मात्र वेळेअभावी राहिलाच, अगदी तो मी नव्हेच मधला निप्पानीचा तंबाखूचा व्यापारी वाटत होता. मीही यंदा कविता वाचन करताना सुनील पाटील सारखं सादरीकरण करायचा प्रयत्न केला, मला त्याची स्टाईल आवडते ते फॉलो करायचा छोटासा प्रयत्न.

बाकी पुण्याचा कार्यक्रम झकासच झाला, फोटो काढणारे सिद्धू चिलवंत आणि वसंत सुसर ह्याचे खूप आभार , न सांगता सगळ्यांचे परफॉर्मन्स व्हिडीओ शूट करणाऱ्या नीलिमा दिक्षितला धन्यवाद... इतरठिकाणीही छानच झालाय, फोटोंवरून अंदाज येतोय. संतोषभाऊंनी हेडक्वार्टरवर बसून सगळीकडेच देखरेख केली आहे... ठिकठिकाणच्या नियोजनकर्त्यांचे मनापासून कौतुक... मॅन ऑफ द टीम संतोषभाऊंचे आभाळभर धन्यवाद.

कळावे लोभ असावा.

आपण दोघे

एकमेकांना टाळत असतो आपण दोघे
कुठले नाते पाळत असतो आपण दोघे

आवरून उधाण थकतो आपण दोघे
समजून उमजून वेडे बनतो आपण दोघे

कुठे न माथा आपला झुकतो स्वाभिमानी
कणाकणात विठ्ठल शोधतो आपण दोघे

नदीकाठावर नुसतेच बसुनी बघत रहातो
जन्मभराची तहान मागतो आपण दोघे

जे तुझे ते माझे असते, खच्चून सारे खिशात भरतो
समुद्र होऊन निथळत रहातो आपण दोघे

खंत लेऊन पुऱ्या जन्माची उणीव दिसते
भाळावरच्या रेषामधुनी एकमेका शोधत उरतो आपण दोघे

अपनी मर्जी से कहाँ अपने सफर के हम है

धुंद पावसाळी दिवस सुरू झाले तरी तिची दगदग संपत नव्हती. मुळातच रसिक स्वभाव त्यात पाऊस, तिचे मन मोठ्ठाले इमले बांधत होतं आणि जबाबदाऱ्या इमले दणादण पाडत होत्या... एका साधारण मध्यमवर्गीय स्त्रीची स्वप्नं ती अशी काय असतात. पाऊस कोसळताना उबदार घरट्यात आपल्या सोबत्यासह बसून रहायचं, आजूबाजूला पंखाखाली पिलं असावीत... असंच धो धो पाऊस कोसळताना घरट्यात बसावं म्हणून तिने कालच अर्ज देऊन सुट्टी घेतली. झोपतानाच लेकीला आणि नवऱ्याला सांगितलं की उद्या सुट्टी आहे उशिरा उठवा. निवांतपणे साडेआठला उठून मुलीने आणून दिलेला चहा पीत अख्खा आणि ताजाताजा पेपर तिने वाचून काढला, रोजच संध्याकाळी शिळा पेपर तेही उत्साह असेल तर बघणाऱ्या तिला ही मेजवानीच म्हणावी. आज निवांत अंघोळ करावी का ? च्यामारी मरू दे एखाद दिवस पारोसं राहिलं तर काय आकाश कोसळत नसतंय असलं कायकाय मनात घोळत असतानाच सवयीप्रमाणे शॉवर घेऊन सुद्धा झाला. आता कॉफी बनवून कादंबरी घेऊन वाचत पडावं मग त्याला जवळ घेऊन दुपारभर नुसतं कडल करून पडून रहावं ... विचारच किती थ्रिलिंग. रोजरोज काय मेलं गॅसपुढे उभं रहायचं आज छानपैकी पार्सल मागवावे.

उबदार कॉफी घशाखाली जातच होती अन मोबाईल वाजला बघेपर्यंत कट, व्हाट्सअप्प नोटिफिकेशन उघडलं तर इमिडिएट ऑफिसरचा मेसेज अर्जंट मीटिंग लागलेय मी कोर्ट कॉलला चाललोय तुम्ही मीटिंग अटेंड करा... सर माझी लिव्ह वगैरे रिप्लाय करायची सोयच नसते अशावेळी, चरफडत निघणं आलं. घरच्याना अशी सवयच असावी, सतत काहीतरी सुरूच असतं हिचं. 'तुम्ही पार्सल मागवून घ्या मला मीटिंग लंच असेल' असं बोलतच चपला सरकावून ती घराबाहेर पडली. मिटींगला जायचं तर हातात काही कागद नकोत का? मग आधी स्वतःच्या ऑफिसात जाऊन रिपोर्ट्स कलेक्ट केले मग तिथून मिटींगला हजेरी... उलट सुलट प्रवासात ट्रॅफिकने अजून जीव काढला, पुणेदर्शन सकाळीच झाले. मिटींग आवरता आवरता सहा वाजून गेले, घरी जाऊन साधं काही करावं, नुसतं पिठलंभात नैतर अंडाबुर्जी असं ठरवतच घरात गेली. किचनमध्ये पाऊल टाकलं तर कट्ट्यावर एका ताटात मासे पडले होते ; प्रश्नार्थक चेहऱ्याने नवऱ्याकडे बघितलं "तू आज घरीच थांबणार होतीस म्हणून सकाळीच मार्केटवरून घेऊन आलो होतो, आता करशील नाहीतर वाया जातील" इतकं म्हणून तो सटकला. झक मारून तिनं मसाला वाटण करायला घेतलं. फिश फ्राय, फिश करी, भात, भाकरी असं सगळं उरकून जेवण आवराआवर करून बेडवर पाठ टेकायला अकरा वाजून गेले होते. भरगच्च जेवून मुलं कधीच झोपायला पळाली. सकाळपासूनची पळापळ आता बोलू लागली , पाठ ठणकत होती, डोकं ठकठक ओरडत होतं. पलीकडे जेवून मस्त गझल मोडवर कांरवा ऐकत नवरदेव मुडात पडले होते. त्याने किमान मिठी मारावी, कपाळावर ओठ टेकून थकलीस का इतके दोनच शब्द बोलावेत इतकी छोटी आशा उस्मरून डोळ्यांच्या कडेवर साचुन राहिली होती... "मस्त जेवण झालं...अंगावर येतेय..." इतकं कसेबसे ऐकून पाठोपाठ त्याचं घोरणं सुरू झालं.

कायकाय प्लॅन केले होते आजचे हे आठवून कढत कढत टपोरे थेंब तिला आवरेनासे झाले होते, कांरवावर पलीकडे गझल सुरूच होती

अपनी मर्जी से कहाँ अपने सफर के हम है
रुख हवाओ का जिधर का है उधर के हम है